ភ្លា​សាច់​គោ

គ្រឿងផ្សំ ៖
សាច់​គោ ៣ ខាំ
ម្ទេស​ហា​វៃ ហាន់​បញ្ឆិត​ៗ
ម្ទេសប្លោក​ទុំ
ជីរណា
សណ្ដែកកួរ ដំ​ឲ្យ​ទក់
គល់​ស្លឹក​គ្រៃ ហាន់​ស្ដើង​ៗ
ស្ករ​ត្នោត ម្សៅ​ស៊ុប​ខ្នរ ទឹកត្រី ក្រូចឆ្មារ ម្ទេស​ដៃ​នាង និង ខ្ទឹម​ស
ខ្ទឹម​ក្រហម ហាន់​បន្ទះ​ៗ
សណ្ដែកដី​លីង

វិធី​ធ្វើ ៖
ស្ករ​ត្នោត ម្សៅ​ស៊ុប​ខ្នរ ទឹកត្រី ក្រូចឆ្មារ ម្ទេស​ដៃ​នាង និង ខ្ទឹម​ស បុក​ចូល​គ្នា​ធ្វើ​ជា​ទឹក​ជ្រលក់ ។
សាច់​គោ ស្រុស​ទឹក​ក្ដៅ​ឲ្យ​ឆ្អិន​តាម​ចូល​ចិត្ត ។
យក​បន្លែ​ទាំងអស់​ដែល​ហាន់​ហើយ ច្របល់​ជាមួយ​សាច់​គោ និង ទឹក​ជ្រលក់ កូរ​ឲ្យ​សព្វ ។
ដាក់​ខ្ទឹម​ក្រហម និង សណ្ដែកដី​លីង ហើយ​ភ្លក់​មើល​រសជាតិ​ឲ្យ​ល្មម​តាម​ត្រូវ​ការ ជា​ការ​ស្រេច ។

ម្ជូរ​ព្រៃ​សាច់​មាន់

គ្រឿងផ្សំ ៖
សាច់​មាន់​កាប់​ដុំ​ៗ
ប្រេងឆា
ស្លឹក​ថ្នឹង ចិញ្ច្រាំ
ខ្ទឹម​ស និង ក្រហម
គ្រាប់​ការី​លីង​យក​ពណ៌
គល់​ស្លឹកគ្រៃ រំដេង ស្លឹក​ក្រូចសើច ម្ទេស​ដៃ​នាង
ទឹក​អំពិល​ទុំ
ប្រហុក ចិញ្ច្រាំ បន្តិច
ស្ករ​ត្នោត
អំបិល
ម្សៅ​ស៊ុប​ខ្នរ
ស្លឹក​កន្ទ្រោប (កន្ទ្រោក) ដុត​ហើយ​ញី
ទឹក​ស៊ុប ២ វែក

វិធី​ធ្វើ ៖
គល់​ស្លឹកគ្រៃ រំដេង ស្លឹក​ក្រូចសើច ម្ទេស​ដៃ​នាង ខ្ទឹម​ស និង ក្រហម លីង​ចូល​គ្នា​ឲ្យ​ឈ្ងុយ រួច​ដំ​ឲ្យ​វា​ទក់​ៗ ។
ដាក់​ខ្ទះ​ដាំ​ប្រេង​ឆា​ឲ្យ​ក្ដៅ ដាក់​សាច់​មាន់​ចូល​ឆា​បន្តិច ទើប​ដាក់​គ្រឿង​លីង​ខាង​លើ​ចូល ។
ដាក់​ប្រហុក​ចិញ្ច្រាំ អំបិល ស្ករ​ត្នោត ម្សៅ​ស៊ុប​ខ្នរ និង ចាក់​ទឹក​ស៊ុប​ចូល ដាំ​ឲ្យ​ពុះ ។
ដាក់​ស្លឹក​ថ្នឹង​ចិញ្ច្រាំ​ចូល ទឹក​អំពិល​ទុំ​បន្តិច រួច​បង់​ស្លឹក​កន្ទ្រោប​ដុត ហើយ​ភ្លក់​មើល​រសជាតិ ឲ្យ​ល្មម​ជា​ការ​ស្រេច ។

គុយទាវឆា ផាត់ថៃ

គ្រឿងផ្សំ ៖
សាច់​មាន់ ៣ ខាំ
គុយទាវ ២ ខាំ (១​ចាន​ធំ) មិន​បាច់​ត្រាំ​ទឹក
ប្រេង​ឆា
ខ្ទឹម​ស ចិញ្ច្រាំ
សណ្ដែក​បណ្ដុះ
សណ្ដែក​ដី​បុក
ស្លឹក​កាឆាយ
ពង​មាន់ ១ គ្រាប់
ទឹក​អំពិល​ទុំ និង ក្រូចឆ្មារ
ទឹក​ស៊ីអ៊ីវ​ខាប់ ២ សប
ទឹកត្រី ស្ករ ម្សៅ​ស៊ុប​ខ្នរ
ទឹក​ស៊ុប​មាន់ ២-៣ វែក

វិធី​ធ្វើ ៖
សាច់​មាន់​ហាន់​ជា​ចំណិត​ស្ដើង​ៗ រួច​យក​ទៅ​ស្រុស​ទឹក​ក្ដៅ រួច​ស្រង់​ដាក់​ក្នុង​ទឹក​ត្រជាក់ ទុក​ឲ្យ​ស្រស់​ទឹក ។
ដាំ​ប្រេង​ឆា​ឲ្យ​ក្ដៅ លីង​ខ្ទឹម​ចិញ្ច្រាំ រួច​ដាក់​សាច់​ដែល​ស្រុស​ហើយ ឆា​ឲ្យ​សព្វ ទើប​ដាក់​គ្រឿង​ទាំងអស់​ចូល ដាក់​ទឹក​អំពិល​ទុំ ថែម​ទឹក​ស៊ុប ២-៣ វែក ភ្លក់​ឲ្យ​ល្មម ។
ដាក់​សរសៃ​គុយទាវ ស្លឹក​កាឆាយ សណ្ដែក​បណ្ដុះ រួច​គោះ​ពង​មាន់​ដាក់​ចូល យក​សរសៃ គុយទាវ​គ្រប​ពី​លើ កូរ​ចូល​គ្នា​ឲ្យ​សព្វ ជា​ការ​ស្រេច ។

អា​ម៉ុក គ្រឿង​សមុទ្រ

គ្រឿងផ្សំ ៖
គ្រឿង​សមុទ្រ ៣០០ ករ
ខ្ទិះ​ដូង ២ វែក
គ្រឿង​បុក តាម​ចូល​ចិត្ត
ម្ទេស​ក្រៀម​ចិញ្ច្រាំ តាម​ចូល​ចិត្ត
សណ្ដែក​ដី​បុក តាម​ចូល​ចិត្ត
ស្ករ​ត្នោត បន្តិច
អំបិល បន្តិច
ទឹកត្រី បន្តិច
ស្លឹក​ក្រូច​សើច​ហាន់​សរសៃ​ល្អិត​ៗ បន្តិច
ស្លឹក​ងប់ បន្តិច
ស្លឹក​ញ សម្រាប់​ទ្រាប់​ពី​ក្រោម ៤-៥ សន្លឹក

វិធី​ធ្វើ ៖
ខ្ទិះ​ដូង លាយ​ម្សៅ​ពោត​បន្តិច ដើម្បី​ឲ្យ​ខាប់ និង លួច​អំបិល​បន្តិច ។
ដាំ​ខ្ទិះ​ដូង​ឲ្យ​ពុះ​ឡើង​ប្រេង ដាក់​គ្រឿង​បុក​ចូល​កូរ​ឲ្យ​សព្វ រួច​ហើយ​ដាក់​ម្ទេស​ក្រៀម​ចិញ្ច្រាំ សណ្ដែក​ដី​បុក និង គ្រឿង​សមុទ្រ ចូល ។ ស្លឹក​ក្រូច​សើច​ហាន់​រោយ ហើយ​ទុក​ឲ្យ​ឆ្អិន​បន្តិច។
ដួស​ដាក់​ក្នុង​ផ្លែ​ដូង រោយ​ស្លឹក​ងប់ រួច​យក​ទៅ​ចំហុយ​ក្នុង​ឆ្នាំង ឡៅ​ស៊ីង ចំហុយ​ប្រមាណ ៥ នាទី ទើប​ចាក់​ក្បាល​ខ្ទិះ​ពី​លើ​ជា​ការ​ស្រេច ។

ការី​មាន់

គ្រឿងផ្សំ ៖
មាន់
ដំឡូង​បារាំង ឬ ជ្វា
ម្ទេស​ឆ្អើរ
ដូង​ទុំ
ខ្ទឹម​បារាំង
គល់​ស្លឹក​គ្រៃ
គ្រឿង​ការី
អំបិល ទឹកត្រី ស្ករ
ប៊ីចេង / ម្សៅស៊ុប
ប្រេងឆា

វិធី​ធ្វើ ៖
មាន់​លាង​ទឹក​ឲ្យ​ស្អាត​កាប់​ជា​ដុំ​ធំ​ៗ យក​ទៅ​ចៀន​ឲ្យ​លឿង​ដួស​ទុក​សិន ដំឡូង​ពុះ​ជា ៤ ចៀន​ឲ្យ​លឿង​ដួស​ទុក​សិន​ដែរ ។
ម្ទេស​ឆ្អើរ​លាង​ទឹក បុក​ជាមួយ​គល់​ស្លឹក​គ្រៃ និង ខ្ទឹម​ស​ឲ្យ​ម៉ដ្ឋ ។ ពូត​ខ្ទិះ​ដូង​យក​ក្បាល​ខ្ទិះ​ទុក ពូត​យក​ទឹក​ទី​២ ដាំ​ជាមួយ​គ្រឿង​បុក ។
ដាក់​សាច់​មាន់​ចូល ថែម​គ្រឿង​ការី ដំឡូង និង គ្រឿង​ទេស​ទាំងអស់​ចូល ។ ភ្លក់​មើល​រសជាតិ តាម​ចូល​ចិត្ត រំងាស់​រហូត​សាច់​មាន់​ផុយ​ជា​ការ​ស្រេច ។

ការី​ក្រហម ប៉េណាំង

គ្រឿងផ្សំ ៖
ទឹក​ប៉េងប៉ោះ​ខាប់ ៤ ស្លាបព្រាបាយ
ខ្ទឹមបារាំង ១ ផ្លែ ពុះ​ជា ៤ ដុំ
រំដេង​ហាន់​បន្ទះ​ៗ​ស្ដើង​ៗ ប៉ុន​មេដៃ
ខ្ទឹម​ស ៣ កំពឹស
ទឹក​ស៊ីអ៊ីវ​ ១ ស្លាបព្រាបាយ
ទឹក​ស៊ីអ៊ីវ​ខាប់ ១ ស្លាបព្រា​កាហ្វេ
ទឹកត្រី ២ ស្លាបព្រាបាយ
កាពិ ១ ស្លាបព្រា​កាហ្វេ
ម្ទេសប្លោក​ម៉ដ្ឋ ១ ស្លាបព្រាបាយ
ម្សៅ​ម្ទេស ២ ស្លាបព្រាបាយ
គ្រាប់​ជី​បន្លា​ម៉ដ្ឋ ១ ស្លាបព្រាបាយ
ម្ទេស​ក្រហម ១ឬ២ ផ្លែ តាម​ចិត្ត​ចង់​ហឹរ
រមៀត កន្លះ​ស្លាបព្រា​កាហ្វេ
ឃ្យូមមីន ១ ស្លាបព្រាបាយ
ស្លឹក​ក្រូចសើច ២ សន្លឹក
ដើម​ឧបឈើយ (ម្សៅ) កន្លះ​ស្លាបព្រា​កាហ្វេ
ម្សៅ​ខ្លឹម​ចន្ទន៍ក្រស្នា ១ភាគ៤ ស្លាបព្រា​កាហ្វេ
ម្សៅ​ផ្កា​ក្លាំពូ ១ភាគ៤ ស្លាបព្រា​កាហ្វេ
ខ្ទិះដូង​ល្អ ១ កំប៉ុង
ក្រូចឆ្មារ ១ ចំហៀង
ជី​នាងវង (ជី​ក្រហម) ស្រស់ សម្រាប់​តុបតែង ។ នេះ​ជា​មុខ​ម្ហូប​ដ៏​ល្បីល្បាញ​របស់​ទីក្រុង​ប៉េណាំង ប្រទេស​ម៉ាឡេស៊ី ។

ការរៀបចំ និង វិធីធ្វើ ៖
ដាក់​គ្រឿងផ្សំ​ទាំងអស់​ចូល​ក្នុង​ម៉ាស៊ីន​សម្រាប់​កិន​គ្រឿង ឬ ត្បាល់បុក ហើយ​កិន​ឬ​បុក​ឲ្យ​ម៉ដ្ឋ​តាម​ត្រូវការ កាន់​តែ​ម៉ដ្ឋ​កាន់​តែ​ល្អ ។
ថែម​ខ្ទិះដូង ១ កំប៉ុង លាយ​ជាមួយ​គ្រឿង​ដើម្បី​ឲ្យ​រាវ​បន្តិច ។
សាច់ ត្រី តៅហ៊ូ ម្សៅ​ស្រូវសាលី សណ្ដែក និង បន្លែ​ផ្សេងៗ ថែម​តាម​ត្រូវការ ។ ចម្អិន​ក្នុង​ឆ្នាំង ឬ ខ្ទះ​ធំ ឬក៏ ក្នុង​ម៉ាស៊ីន អូវ៉ែន ។ អាំង​សាច់​តាម​របៀប​ការី​ប៉េណាំង​ក្នុង​សីតុណ្ហភាព​កម្ដៅ​៣៧៥ អង្សា យ៉ាងហោចណាស់ ១ ម់ោង ឬ រហូត​សាច់​ឆ្អិន​ល្អ ។
តុបតែង​ការី​ប៉េណាំង​របស់​អ្នក​ដោយ​ប្រើ​ស្លឹក​ជី​នាងវង (ជី​ក្រហម) ស្រស់ៗ ដើម្បី​សម្រស់ រសជាតិ និង ក្លិន​របស់​ជី​នាងវង​​របស់​យើង ។

ការី​លឿង

គ្រឿងផ្សំ ៖
គល់​ស្លឹកគ្រៃ​ហាន់ កន្លះ​គល់ ខាងក្រោម
ម្ទេស​លឿង ២ឬ៣ គ្រាប់
រំដេង​ប៉ុន​មេដៃ ហាន់​ស្ដើង​ៗ
ខ្ទឹមស ៣ កំពឹស
ជីវ៉ាន់ស៊ុយ​ម៉ដ្ឋ ១ ស្លាបព្រាកាហ្វេ
គ្រាប់ មូតាដ (ឬ​មូតាដ​ធម្មតា)
ម្សៅ​ខ្លឹម​ចន្ទន៍ក្រស្នា​ស្រស់ ១/៤ ពែង (អាច​ជំនួស​ដោយ​ដើម​ឧបឈើយ)
ទឹកត្រី ៣ ស្លាបព្រាបាយ
រមៀត កន្លះ​ស្លាបព្រាកាហ្វេ
ស្ករត្នោត ១ ស្លាបព្រាបាយ
ស្លឹក​ក្រូចសើច ២ សន្លឹក
ទឹក​ក្រូចឆ្មារ ១ ស្លាបព្រាបាយ
ខ្ទិះដូង ១/៣ កំប៉ុង

វិធី​ធ្វើ ៖
យក​គ្រឿងទេស​ទាំងអស់​ដាក់​ក្នុង​ត្បាល់​បុក​ឬ​កិន​ឲ្យ​ម៉ដ្ឋ​ល្អ ។
ពេល​ស្ល​ត្រូវ​ឆា​វា​ឲ​ឈ្ងុយ​សិន រួច​ទើប​ថែម​ទឹក​ខ្ទិះដូង ជាមួយ សាច់ គ្រឿង​សមុទ្រ ឬ បន្លែ​តាម​ចំណូល​ចិត្ត ។
ពេល​ចម្អិន ត្រូវ​ភ្លក់​មើល​សាប ប្រៃ និង ថែម​គ្រឿងទេស​តាម​ត្រូវការ ។ បើ​សាប​ថែម​ទឹកត្រី​បើ​ហឹរ​ពេក ថែម​ខ្ទិះដូង ។ បើ​ប្រៃ ថែម​ទឹក​ក្រូចឆ្មារ ។ បើ​ជូរ​ពេក​ថែម​ស្ករ ។

ការី​ខៀវ

គ្រឿង​ផ្សំ ៖
ស្លឹកគ្រៃ ១ ដើម
ជី​បន្លា​ម៉ដ្ឋ កន្លះ​ស្លាបព្រាបាយ
កាពិ ១ ស្លាបព្រាកាហ្វេ
ស្ករស ១ ស្លាបព្រាកាហ្វេ
ម្ទេស​ខៀវ ២ឬ៣ ផ្លែ
ខ្ទឹមស ៣ កំពឹស
រំដេង ប៉ុន​មេដៃ ហាន់​បន្ទះ​ស្ដើង​ៗ
ស្លឹក​ក្រូចសើច ៣ឬ៤ សន្លឹក ហូត​សរសៃ
ជីវ៉ាន់ស៊ុយ ១ ពែង យក​ទាំង​ដើម និង ស្លឹក
ទឹក​ស៊ីអ៊ីវ​ខាប់ ១ ស្លាបព្រាកាហ្វេ
ខ្ទិះដូង ១ភាគ៣ នៃពែង
ទឹកត្រី ២ ស្លាបព្រាបាយ
ជី​នាងវង​ស្រស់ ១ ពែង ហាន់​ដាក់​មុន​ពិសា

វិធីធ្វើ៖
យក​គ្រឿងទេស​ទាំងអស់​ដាក់​ក្នុង​ត្បាល់​បុក​ឬ​កិន​ឲ្យ​ម៉ដ្ឋ​ល្អ លើកលែង​តែ​ជី​នាងវង ។
ពេល​ស្ល​ត្រូវ​ឆា​វា​ឲ្យ​ឈ្ងុយ​សិន រួច​ទើប​ថែម​ទឹក​ខ្ទិះដូង ជាមួយ សាច់ គ្រឿង​សមុទ្រ ឬ បន្លែ​តាម​ចំណូល​ចិត្ត ។
ពេល​ចម្អិន ត្រូវ​ភ្លក់​មើល​សាប ប្រៃ និង ថែម​គ្រឿងទេស​តាម​ត្រូវការ ។ បើ​សាប​ថែម​ទឹកត្រី​ឬ​ស៊ីអ៊ីវ ។ បើ​ហឹរ​ពេក ថែម​ខ្ទិះដូង ។ បើ​ប្រៃ ថែម​ទឹក​ក្រូចឆ្មារ ។ បើ​ជូរ​ពេក​ថែម​ស្ករ ។ ការី​ខៀវ​នេះ រោយ​ជី​បន្លា និង ជី​នាងវង ដើម្បី​តុបតែង និង ក្លិន​ក្រអូប​ប្រហើរ​របស់​ជី ។
អាច​រក្សា​វា​ទុក​បាន​រហូត ៣ ខែ បើ​ទុក​ឲ្យ​វា​កក ឬ យ៉ាង​តិច ២ សប្ដាហ៍ ។

ការី​ក្រហម

គ្រឿងផ្សំ ៖

ខ្ទឹម​ក្រហម ៣ ដុំ ហាន់​ស្ដើង​ៗ
គល់​ស្លឹកគ្រៃ ១ ដើម
ម្ទេស​ក្រហម ១-៣ ផ្លែ ឬ ទឹក​ម្ទេស​ខាប់
ខ្ទឹមស ៣ ដុំ
រំដេង ប៉ុន​មេដៃ ហាន់​ស្ដើង​ៗ
ម្រេចស ១/៤ ស្លាបព្រាកាហ្វេ
ឃ្យូមមីន (គ្រាប់ម្អម) ម៉ដ្ឋ ១ ស្លាបព្រាកាហ្វេ
គ្រាប់​វ៉ាន់ស៊ុយ​ម៉ដ្ឋ ២ ស្លាបព្រាបាយ
ទឹកត្រី ៣ ស្លាបព្រាបាយ
ស្លឹក​ក្រូចសើច ១ សន្លឹក
កាពិ ១ ស្លាបព្រាកាហ្វេ
ស្ករស ១ ស្លាបព្រាកាហ្វេ
ម្សៅ​ម្ទេស​ក្រហម ១ កន្លះ ស្លាបព្រាបាយ
ខ្ទិះដូង ១/៣ ពែង ឬ ច្រើន​តាម​ចូល​ចិត្ត

វិធី​ធ្វើ ៖

យក​គ្រឿងទេស​ទាំងអស់​ដាក់​ក្នុង​ត្បាល់​បុក​ឬ​កិន​ឲ្យ​ម៉ដ្ឋ​ល្អ ។
ពេល​ស្ល​ត្រូវ​ឆា​វា​ឲ​ឈ្ងុយ​សិន រួច​ទើប​ថែម​ទឹក​ខ្ទិះដូង ជាមួយ សាច់ គ្រឿង​សមុទ្រ ឬ បន្លែ​តាម​ចំណូល​ចិត្ត ។
ពេល​ចម្អិន ត្រូវ​ភ្លក់​មើល​សាប ប្រៃ និង ថែម​គ្រឿងទេស​តាម​ត្រូវការ ។ បើ​សាប​ថែម​ទឹកត្រី​បើ​ហឹរ​ពេក ថែម​ខ្ទិះដូង ។ បើ​ប្រៃ ថែម​ទឹក​ក្រូចឆ្មារ ។ បើ​ជូរ​ពេក​ថែម​ស្ករ ។

សាច់គោអាំង ពោះគោ ទឹកប្រហុក

គ្រឿងផ្សំ ៖
សាច់ចំឡក ជាប់ខ្លាញ់
ពោះគោ គ្រប់មុខ
ស្ករស
ប៊ីចេង
ទឹកស៊ីអ៊ីវ
ស្លឹកខ្ទឹម​ហាន់ល្អិតៗ
ប្រេងឆា
ទឹកដោះគោឆៅ
បន្លែស្រស់ៗ ៖ ត្រកួនឈូស ត្រសក់ ការ៉ុត ចេកខ្ចី ប៉េងប៉ោះ សណ្ដែកកួរ កញ្ឆែត ភ្លៅកង្កែប ត្រប់ស្រួយ ខ្ទឹមបារាំង និង ស្បៃរឿង។

វិធីធ្វើ ៖
ដាំប្រេងឆាឲ្យក្ដៅ លីងស្លឹកខ្ទឹមហាន់ឲ្យឈ្ងុយ ទុកឲ្យត្រជាក់​រួចយកទៅប្រឡាក់សាច់គោជាមួយនិង​គ្រឿងទេសទាំងអស់ ច្របល់ចូលគ្នាឲ្យសព្វ រួមទាំងទឹកដោះគោឆៅ។
យកសាច់គោប្រឡាក់ទៅអាំងឲ្យឆ្អិនល្មមតាមត្រូវការ ។ ពោះគោស្ងោរឲ្យឆ្អិនល្អ។
បម្រើជាមួយបន្លែ និង ទឹកប្រហុក ដែលបានត្រៀមទុកជាការស្រេច ។
ត្រៀមគល់ស្លឹកគ្រៃហាន់ សណ្ដែកដី​បុក និង ម្ទេសហាន់​សម្រាប់លាយទឹកប្រហុក។

វិធីធ្វើ ទឹកប្រហុក៖

គ្រឿងផ្សំ ៖
ប្រហុកត្រី រ៉ស់ (ប្រហុកសាច់) ១ គក
ប្រហុកត្រីកំភ្លាញ ១ គក
ទឹកដោះគោខាប់ ១ កំប៉ុង
ស្ករស
ប៊ីចេង
ក្រូចឆ្មារ ឬ ទឹកខ្មេះ
គល់ស្លឹកគ្រៃហាន់
ម្ទេស
សណ្ដែកដីបុក

វិធីធ្វើ ៖
ប្រហុកត្រីរ៉ស់ចិញ្ច្រាំ ឬ កិនឲ្យម៉ដ្ឋល្អ ។
ប្រហុកត្រីកំភ្លាញ ស្ងោរយកទឹក (ហាមកូរ ប្រយ័ត្នជូរ)
យកគ្រឿងផ្សំទាំង២មុខខាងលើ លាយចូលគ្នាឲ្យសព្វ រួចចាក់ទឹកដោះគោខាប់ចូលកូរឲ្យសព្វ ដើម្បីឲ្យ​វាឡើងពណ៌ស ។ ថែម ស្ករ ប៊ីចេង ហើយភ្លក់មើលឲ្យល្មម ។
ត្រៀម ស្ករស ប៊ីចេង ក្រូចឆ្មារ គល់ស្លឹកគ្រៃហាន់ ម្ទេស និង សណ្ដែកដីបុក សម្រាប់ថែមតាមក្រោយ។

តិណទេស នឹង គ្រឿងទេស

ដោយសារប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតក្នុងតំបន់ត្រូពិក អាកាសធាតុអំណោយផលល្អ បានធ្វើអោយទឹកដីមក្ពុជា ដុះពេញដោយរុក្ខជាតិជាច្រើនប្រភេទ ជាពិសេសតិណទេស និង គ្រឿងទេស ដែលអាចប្រើប្រាស់​និង​ទទួលទានទាំងស្រស់ៗ ប្រកបដោយឱជារស ។ តិណទេស គឺជារុក្ខជាតិដែលប្រើជាគ្រឿងសម្ល ឬ ជាឱសថ, វាមានក្លិនក្រអូប ឬ ប្រហើរ មិនថាពពួករុក្ខជាតិហូបស្លឹក ឬមើម នោះទេ បើនិយាយអោយចំ គឺស្រឡាយ ជី ។ ចំណែកគ្រឿងទេស គឺរុក្ខជាតិដែលមានក្លិន​នឹង រសជាតិខ្លាំង មិនថាត្រួយ ស្លឹក ឬ ផ្លែនោះទេ គេហៅថា គ្រឿងទេស បើប្រើទាំងស្រស់គេហៅថា របោយ តែបើធ្វើអោយក្រៀម សម្រាប់​ប្រើក្នុងសម្ល គេហៅថា គ្រឿងផ្សំវិញ ។
ខាងក្រោមនេះគឺជា តិណទេស នឹង គ្រឿងទេស មួយចំនួនតែប៉ុណ្ណោះ មិនមែនទាំងអស់នោះទេ ។ តិណទេស នឹង គ្រឿងទេស សរុបទៅមានច្រើនមុខ និង ប្រភេទណាស់ ។

ស្លឹកគ្រៃ Lemon grass
រំដេង Galangal
ខ្ញី Ginger
ខ្ជាយ Rhizome/Fingerroot
រមៀត Turmeric
ក្រូចសើច Kaffir Lime
ខ្ទឹមស Garlic
ខ្ទឹមក្រហម Shallot
ដើមខ្ទឹម Scallion/Spring onion
ខ្ទឹមបារាំង Onion
ផ្លែអំពិល Tamarind
ក្រវាញ Cardamon
ចាន់ការី Star Anise
ផ្កាក្លាំពូ Cloves
ដើមអុបឈើយ (​ឈើក្រអូប​) Cinnamon
ចន្ទន៍ក្រស្នា Nutmeg
វ៉ាន់ស៊ុយ Cilatro
វ៉ាន់ស៊ុយ ឬ ជីបន្លា Coriander
ម្អម ឬ ម្អមស្រែ Caraway / Ricepaddy Herb
គ្រាប់ម្អម (​ខាំមីន​) Cumin
ម្ទេស Pepper/Chilli
ជីក្រហម ឬ ជីនាងវង Sweet basil

សិល្បៈនៃការចម្អិនម្ហូបខ្មែរ

គ្រឿងផ្សំ

មុន ស.វ ទី១៦ ម្ទេស គឺជាគ្រឿងទេសមួយប្រភេទ ដែលក្នុងទ្វីបអាស៊ីទាំងមូលមិនដែលស្គាល់ ហើយក៏គ្មានដំណាំប្រភេទនេះដែរ រហូតទាល់តែការមកដល់របស់ពួក ព័រទុយហ្គាល់ (Portuguese) ។ ម្ទេសទទួលបានភាពល្បីល្បាញ និង ពេញនិយមជាខ្លាំង​នឹង ជាច្រើនឆ្នាំមុនពេលវាត្រូវបាននាំមក​កាន់​ប្រទេស កម្ពុជា ។
អំពិល បច្ចុប្បន្នកាលនេះ គេតែងតែឃើញវត្តមានរបស់វាក្នុងសម្ល ដែលជាមូលដ្ឋាននៃស៊ុប គឺជាគ្រឿងផ្សំក្នុងម្ហូបបែបជូរ ដូចជាសម្លម្ជូរជាដើម ។ ចាន់ការី គឺជាគ្រឿងផ្សំដែលចាំបាច់ត្រូវតែមាន នៅពេលកូរ​ស្ករតាំងម៉ែដើម្បីកម្លោចសាច់ជ្រូក ធ្វើផាក់ឡូវ ជាដើម ។
រមៀត, រំដេង, ខ្ញី, ស្លឹកគ្រៃ, នឹងស្លឹកក្រូចសើច គឺជាគ្រឿងផ្សំយ៉ាងសំខាន់ផ្នុងការចម្អិនម្ហូបអាហារខ្មែរ ស្ទើរតែគ្រប់មុខម្ហូប ដូចជា ស្ងោរ, រម្ងាស់, និងសម្លមានទឹកច្រើន ។

គ្រឿង

ដោយទទួលរងឥទ្ធិពលសាសនា នឹង អារ្យធម៌ពី ឥណ្ឌា ព្រមទាំងទទួលរងការលុកលុយពីពួកសាសន៍ ជ្វា (Java) មួយរយៈពេលដែរនោះ ប្រជាជនកម្ពុជា ត្រូវបានបង្រៀនឲ្យចេះលាយបញ្ចូលគ្នានូវ គ្រឿងទេស ដោយប្រើគ្រឿងផ្សំជាច្រើនមុខចូលគ្នា ដូចជា៖ ក្រវាញ, ចាន់ការី, ផ្កាក្លាំពូ, ដើមអុបឈើយ, ចន្ទន៍ក្រស្នា, ខ្ញី, ហើយនឹងរមៀត ។ ក្រៅពីនេះ ជនជាតិខ្មែរ បានបន្ថែមនូវគ្រឿងផ្សំក្នុងស្រុកមួយចំនួន ទៀតដើម្បីឲ្យរសជាតិកាន់តែឆ្ងាញ់ឡើង ដូចជា៖ ស្លឹកគ្រៃ, រំដេង, ខ្ទឹមស, ខ្ទឹមក្រហម, ជីវ៉ាន់ស៊ុយ ហើយនឹង ស្លឹកក្រូចសើច ថែមទៅលើគ្រឿងទាំងអស់ខាងលើដែល ជ្វា បង្រៀនលាយបញ្ចូលគ្នា ដែលត្រូវបានគេហៅថា គ្រឿង ។ គ្រឿងផ្សំទាំងនេះមានក្លិនក្រអូប ឈ្ងុយ ប្រហើរ ដែលកំពុងប្រើ​ប្រាស់ជាទូទៅក្នុការចម្អិនម្ហូបខ្មែរ ។

អាថ៌កំបាំងនៃគ្រឿងសម្លខ្មែរ
គ្រឿង គឺជាការលាយបញ្ចូលគ្នានូវ តិណទេស នឹង គ្រឿងទេស, គឺជាមូលដ្ឋាននៃការចម្អិនអាហារ​របស់ ជានជាតិខ្មែរ ។ នេះជាអ្វីដែលបានផ្ដល់នូវរសជាតិ នឹង ក្លិនប្រហើរដល់ម្ហូបអាហារ ។ រសជាតិ នឹង ក្លិន នៃគ្រឿងរបស់ម្ហូបខ្មែរ មានឥទ្ធិពលជាងប្រទេសជិតខាងមួយចំនួន ។
គ្រឿងផ្សំរបស់ខ្មែរ ដែលជាមូលដ្ឋាននៃគ្រឿងសម្លគឺ៖ ស្លឹកគ្រៃ, រំដេង, ខ្ជាយ, រមៀត, សំបកក្រូចសើច, ខ្ទឹមស និង ក្រហម ។ ទាំងនេះគឺជា តិណទេស ៧យ៉ាង ដែលជាមូលដ្ឋានផ្សំរបស់ម្ហូបខ្មែរ ។

សិល្បៈនៃការចម្អិនម្ហូបខ្មែរ
ចំណុចសំខាន់ ឬ បេះដូងរបស់គ្រឿងដែលធ្វើតាមរូបមន្តដ៏ត្រឹមត្រូវនោះ វាមិនគ្រាន់តែផ្ដោតលើ​ភាពស្រស់ញញឹមរបស់ តិណទេស គ្រឿងទេស, គ្រឿងផ្សំទាំងឡាយ, និងបរិមាណនៃការប្រើប្រាស់​វានោះទេ ។ ចំណុចដែលសំខាន់ជាងគេនោះ គឺជាសិល្បៈនៃការចិត កាត់ នឹងហាន់អោយបានល្អ ដើម្បី​ធ្វើអោយគ្រឿងផ្សំទាំងអស់ក្លាយជាគ្រឿងសម្លដែលម៉ដ្ឋល្អ ដោយបុកដោយត្បាល់ ។ ការបុកគ្រឿង គឺត្រូវបុកគ្រឿងទេសណាដែលស្វិតជាងគេជាមុន ដែលវាត្រូវការពេលយូរដើម្បីបុកអោយម៉ដ្ឋ ។ ចំណុចដែលលំបាកជាគេគឺប្រភេទ ស្លឹក ។ ប្រភេទត្បាល់ និងទម្ងន់ដែលបុកក៏សំខាន់ណាស់ដែរ ។

ពណ៌ទាំង ៣ របស់គ្រឿង
តើអ្នកទាំងអស់គ្នាគិតថា ពណ៌ខុសៗគ្នានៃគ្រឿង វាមិនប៉ះពាល់ដល់រសជាតិ ឬ រសជាតិមិនខុសគ្នា ទេរឺ? មិនមែនទេ! គ្រឿងដែលមានពណ៌ខុសគ្នា គឺខុសទាំងរសជាតិយ៉ាងពិតប្រាកដ ។
គ្រឿងសម្ល ឬ ការី (ការី មានន័យថាសម្ល ឬ ទឹកជ្រលក់, ភាសាតាមិលៈ Kari មានប្រភពនៅ ឥណ្ឌា) វាមាន៣ ពណ៌ គឺ ក្រហម, ខៀវ (បៃតង), នឹង លឿង ។ ហើយពណ៌ដែលបានមកនេះ គឺអាស្រ័យលើ ការផ្សំដូចជា ម្ទេស, កាពិ ឬ ប្រហុកជាដើម ។
គ្រឿងក្រហមវាទទួលពណ៌ពីម្ទេស គ្រឿងខៀវទទួលពណ៌ពីការប្រើស្លឹកជំនួសដើម នឹង គ្រឿងលឿង ទទួលពណ៌ពីការប្រើដើមផ្នែកគល់ ដូចជាគល់ស្លឹកគ្រៃជាដើម ។

អ្វីទៅដែលធ្វើអោយម្ហូបខែ្មរប្លែកពីគេ?
តាមឯកសារនានា នឹងការស្រាវជ្រាវរបស់ខ្ញុំ (ឆឹង វណ្ណៈ), សិល្បៈនៃការចម្អិនម្ហូបខ្មែរ បានទាញយក​រសជាតិរបស់វាពី គ្រឿងទេស នឹង តិណទេស ដែលមានរសជាតិនឹងក្លឹនក្រអូបប្រហើរ ការប្រើជាតិ​ខ្លាញ់តិចបំផុត រួមជាមួយសាច់ស្រស់ៗល្អ ។ សិល្បៈនៃការចម្អិនម្ហូបខ្មែរ គឺជាការរួមបញ្ចូលគ្នានៃ មិស្សភាគ ជាច្រើន នឹងភាពប៉ិនប្រសព្វយ៉ាងរស់រវើករបស់អ្នកចម្អិន បាននាំមកនូវរសជាតិយ៉ាង​ពិសេស ដែលជាមូលវាចារសម្រាប់វាយនភាព ។

ឥឡូវនេះ ម្ហូបខ្មែរ ទទួលបានភាពល្បីល្បាញ នឹង ការចាប់អារម្មណ៍ពីប្រទេសជាច្រើនលើលោក​យើង​នេះ បន្ទាប់ពីប្រទេសកម្ពុជាទទួលរងការបំផ្លិចបំផ្លាញពីរបប ខ្មែរក្រហម ដែលធ្វើអោយកម្ពុជាបាត់បង់ គ្រប់បែបយ៉ាង ដែលធ្វើអោយបរទេសមិនស្គាល់តម្លៃ និង វប្បធម៌ អារ្យធម៌ របស់ កម្ពុជា ។

អនុភាព ឬ ឥទ្ធិពល
តាមបច្ចេកទេសរបស់ជនជាតិ ចិន, របៀប ឆា ចៀន ដុត-ខ្វៃ-អាំង ជាដើម គឺត្រូវបានទទួលយកមក​ប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលាយក្នុងការចម្អិនអាហារខ្មែរ ។ ជាងនេះទៅទៀត ការប្រើទឹកស៊ីអ៊ីវ ទឹកត្រី សៀង សណ្ដែកបណ្ដុះ នឹងគ្រឿងផ្សំរសទាំង ៥ របស់ចិន ក៏កំពុងបានប្រើប្រាស់ផងដែរ ។
អ្វីដែលប្លែកពីគេ និង មានតែមួយរបស់កម្ពុជា គឺ ប្រហុក ដែលជាគ្រឿងផ្សំដែលធ្វើឡើងពីត្រី ដែលគេ​និយមប្រើជាងទឹកត្រី នាំអោយមានរសជាតិយ៉ាងអស្ចារ្យ ឆ្ងាញ់យ៉ាងពិសេស ហេតុនេះហើយទើបគេ អាចសំគាល់បានថា គ្រប់ម្ហូបអាហារដែលមានក្លិន នឹងជាតិប្រហុកគឺជាអាហាររបស់កម្ពុជាយ៉ាងពិត​ប្រាកដ ។

សិល្បៈចម្អិនអាហារខ្មែរ គឺប្រើខ្លាញ់តិចបំផុត ជាមួយការប្រើបន្លែស្រស់ៗជាច្រើន, ផ្លែឈើ, និងគ្រឿង​សមុទ្រស្រស់ៗ ។ ទាំងនេះបានធ្វើអោយវាក្លាយជាម្ហូបអាហារដែលប្រកបដោយសុខភាពល្អ លំដាប់​ពិភពលោក ជាអាហារដែលមានតុល្យភាព និង ចាប់អារម្មណ៍បំផុត ។ នេះជាអនុភាព ឬ ឥទ្ធិពលរបស់​អាហារខ្មែរ ។

ត្រីបឹងកញ្ឆែត

គ្រឿងផ្សំ ៖
កញ្ឆែត ៥០០ ក.រ
ត្រីរ៉ស់ ១ គ.ក
សាច់ត្រី ២០០ ក.រ
ខ្ទឹមស និង ក្រហម ៥០ ក.រ
ខ្ជាយ ៥០ ក.រ
ម្ទេសឆ្អើរ និង ម្ទេសដៃនាង ៥០ ក.រ/១មុខ
បង្គាក្រៀម ៥០ ក.រ
ស្ករស ឬ ក្រហម ១ ស.ក
ម្សៅខ្នរ ១ ស.ក
ទឹកត្រី ១ ស.ក
អំបិល ១ ស.ក
ទឹកអំពិលទុំ ១ ស.ប


វិធីធ្វើ ៖
១- ត្រីរ៉ស់ លាងទឹកឲ្យស្អាត ហើយយកទៅបំពងឲ្យឆ្អិនល្អ ហើយយកទៅដាក់លើឆ្នាំង រួចរៀបកញ្ឆែតគ្រប​ពីលើ ទុកមួយអន្លើ ។
២- ស្ងោរសាច់ត្រីឲ្យផុយ រួចបុកឲ្យម៉ដ្ឋទុក ។
៣- កិនគ្រឿងផ្សំទាំងអស់ឲ្យម៉ដ្ឋល្អ យកទៅដាំឲ្យពុះ រួចដាក់សាច់ត្រីបុកចូល ។ ហើយផ្សំគ្រឿង និងភ្លក់មើល​សាប​ប្រៃ​តាមចូលចិត្ត​ហើយដួសស្រោចលើត្រីជាការស្រេច ។
រសជាតិ ប្រៃ-ផ្អែម-ជូរ ។ គួរថែមសណ្ដែកដីបុក ខ្ទិះដូង និង ទឹកដោះគោឆៅ ។


ប្រើសាច់ជ្រូក ៣ជាន់ និង ស្ពៃស (បូកគោ) រៀបទ្រាប់ពីក្រោម ដើម្បីកុំឲ្យខ្លោច ។ លួចថែមកាពិ​គឺកាន់តែឆ្ងាញ់ (កាពិលីងជាមួយម្ទេសឆ្អើរ និង ស្ករក្រហម)

ចុងភៅ វណ្ណៈ

សញ្ញាបត្រ ចុងភៅអាជីព

អាហារប្រកបដោយសុខភាព

សួស្ដី !

មនុស្សយើងអ្វីដែលសំខាន់គឺអាហារ នឹង ការញ៉ាំដោយអនាម័យ នឹង សុខភាព ។ ខំរកប្រាក់ដើម្បីតែ ការរស់នៅដោយប្រសើរ នឹង ញ៉ាំឆ្ងាញ់ តែភាគច្រើននៃអាហារដែលបានទទួលទាន វាមិនសមបំណង និងរស់ជាតិមិនត្រូវចំណូលចិត្ត , ខ្ញុំក៏ដូចគ្នា ។ ហេតុនេះហើយ ខ្ញុំបានចូលរៀនជំនាញ ចុងភៅអាជីព ដើម្បីតែធ្វើអាហារដែលខ្លួនចូលចិត្ត ជាមួយរសជាតិដែលខ្លួនឯងត្រូវការ ដែលប្រកបដោយអនាម័យ និង សុខភាព ។

ខ្ញុំបានស្រាវជ្រាវរកឫសគល់ នឹង ប្រភព របស់អាហារ ប្រភពគ្រឿងផ្សំ ជាមួយប្រវត្តិយ៉ាងលម្អិត ដែលសង្ឃឹមថាវាអាចជួយអោយយើងយល់ច្បាស់ នឹង ស្គាល់ច្បាស់ អំពីអាហារដែលយើងកំពុង ទទួលទាន ។ សង្ឃឹមថា វាអាចជាប្រយោជន៍សំរាប់អ្នកអានទាំងឡាយ ។

ឆឹង វណ្ណៈ